Truvada: Ngăn ngừa hiệu quả HIV

Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí The New England Journal of Medicine mới đây cho thấy, Truvada - thuốc kháng virus đã có mặt trên thị trường - có khả năng ngăn ngừa hiệu quả sự lan rộng của HIV nếu được uống hàng ngày.
Tháng 4/1984, tức 3 năm sau khi Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh của Mỹ (CDC) lần đầu tiên thông báo nhiều trường hợp nhiễm HIV trong cộng đồng những người đồng tính nam (gay) ở Los Angeles - Nữ Bộ trưởng Y tế Margaret Heckler đứng trước đám đông các nhà báo ở Washington và dự báo một vaccine AIDS chẳng bao lâu nữa sẽ xuất hiện. Lúc đó, bà bộ trưởng muốn dập tắt mối lo sợ lan rộng về HIV/AIDS trong cộng đồng người dân Mỹ nhằm tránh sự kỳ thị đối với những người dương tính với HIV.
Nhưng 3 thập niên sau đó, bất chấp mọi nỗ lực và sự kiên nhẫn tột cùng, đại dịch toàn cầu vẫn ám ảnh mọi người. Các số liệu thống kê đã cho thấy sự thất bại của nhiều năm dài nghiên cứu và hàng tỉ USD đầu tư vào cuộc chạy đua tìm kiếm thuốc điều trị. 1,2 triệu người dân Mỹ đang chung sống với HIV và mỗi năm có thêm 50.000 ca nhiễm mới ở nước này. Ngoài ra, các số liệu thống kê cho thấy hiện nay có khoảng 30.000 người Australia và hơn 14 triệu người châu Phi nhiễm HIV.
Nghiên cứu của Jared Baeten - chuyên gia bệnh nhiễm trùng khoa Y ở Đại học Washington - được thực hiện đối với 4.700 cặp đôi nguy cơ cao - trong đó một người dương tính với HIV còn người kia âm tính - ở Kenya và Uganda. Cuộc nghiên cứu trước đó đã chứng minh thuốc Truvada có hiệu quả làm giảm nguy cơ lây nhiễm ở những người đồng tính nam và nhóm của Baeten hy vọng mở rộng dữ liệu đến các đối tượng quan hệ tình dục khác giới.
Bác sĩ Jared Baeten tại Hội nghị về thuốc chống virus và bệnh nhiễm trùng cơ hội năm 2012 (CROI) tổ chức tại Seattle, Mỹ.
Ngoài chỉ định dùng thuốc mỗi ngày - Truvada hoặc giả dược (placebo), các đối tượng âm tính với HIV còn được xét nghiệm STI (những bệnh lây truyền qua đường tình dục), tư vấn cảnh báo về AIDS và nhận miễn phí bao cao su.
Vào cuối cuộc thử nghiệm, 73% những đối tượng nam và nữ được chỉ định dùng thuốc Truvada trong nghiên cứu ít bị nhiễm HIV hơn so với những người không được dùng thuốc này. Jared Baeten cho biết: “Những gì mà chúng tôi đang tìm kiếm là một chiến lược mới phòng ngừa HIV, một phương pháp chưa từng được thử nghiệm trước đây. Theo Jared Baeten, khi tiếp xúc với virus, thuốc sẽ ngăn không cho chúng lây nhiễm.
Nhà nghiên cứu Jared Baeten cho biết, mức độ bảo vệ của Truvada là khá cao. Tuy nhiên, các bác sĩ còn chưa chắc chắn về mức độ an toàn  của thuốc để chỉ định cho người khỏe mạnh dùng hàng ngày, bởi vì thuốc còn có một số tác dụng phụ như là nôn mửa và chóng mặt, trong một số trường hợp gây giảm mật độ xương.
Trong nghiên cứu tiến hành đối với những cặp đôi có nguy cơ cao của Jared Baeten, người âm tính với HIV biết rõ bản thân đang quan hệ thường xuyên với bạn tình nhiễm HIV nên có động cơ để dùng thuốc hàng ngày theo đúng chỉ định và từ đó giúp cho cuộc nghiên cứu có được kết quả chính xác.
Những phụ nữ trong nghiên cứu của Jared Baeten còn trẻ tuổi và có các mối quan hệ không ổn định, sống trong những cộng đồng vùng nông thôn, tức những nơi lan tràn HIV. Họ ít có hiểu biết về sức khỏe của bạn tình, và trước khi bước vào cuộc thử nghiệm thuốc Truvada, có hơn 10% trong số đó sẵn sàng trao đổi tình dục để kiếm tiền.
Thuốc Truvada.
Bác sĩ Anthony Fauci, Giám đốc Viện Quốc gia về bệnh nhiễm trùng và dị ứng của Mỹ (NIAID), tỏ vẻ dè dặt hơn trước sự lạc quan của các nhà nghiên cứu, cho rằng Truvada không chắc có hiệu quả mong muốn thực tế  như trong nghiên cứu, và bất cứ trường hợp nào thì Truvada cũng không thể thay thế được các biện pháp phòng ngừa truyền thống (như sử dụng bao cao su, quan hệ tình dục có chọn lọc v.v…).
Quỹ Chăm sóc y tế AIDS lo ngại Truvada sẽ khuyến khích những người sử dụng lao vào những mối quan hệ tình dục tiềm ẩn nguy cơ cao hơn - như là không sử dụng bao cao su, hay không quan tâm đến tình trạng sức khỏe của bạn tình. Riêng bác sĩ Michael Horberg, Giám đốc Chương trình HIV/AIDS cho Tổ chức Kaiser Permanente ở California, cho rằng cần có sự quản lý chặt chẽ đối với việc dùng thuốc Truvada nhằm tránh xảy ra quan hệ tình dục không an toàn.
Thuốc Truvada - do Công ty Công nghệ sinh học Gilead Sciences (Mỹ) sản xuất - trước đây chỉ được chỉ định cho những người nhiễm HIV, và hôm 10/5 vừa qua, Ủy ban Cố vấn thuốc chống virus của Mỹ (ADAC) lần đầu tiên ủng hộ (với 19 phiếu thuận và 3 phiếu chống) thuốc chống virus và đề nghị FDA cho phép sử dụng Truvada cho những đối tượng có nguy cơ cao nhiễm HIV để phòng ngừa. ADAC được coi là tổ chức có tác động rất lớn đến mọi quyết định của FDA. Và nếu được FDA phê chuẩn vào tháng 9 tới thì Truvada sẽ là thuốc phòng ngừa HIV đầu tiên trên thế giới được sử dụng rộng rãi.
Một công trình nghiên cứu khác của Viện Nghiên cứu Gladstone (Mỹ) cũng công nhận thuốc Truvada của Gillead Sciences - sự tổng hợp của hai loại thuốc Emtricitabine 300mg và Tenofovir 200mg - vừa có tác dụng điều trị vừa có hiệu quả phòng ngừa nhiễm HIV.
Kết quả nghiên cứu của Viện Gladstone cũng được công bố trên tạp chí y khoa New England Journal of Medicine. Tuy nhiên, các bác sĩ cũng cảnh báo rằng: Truvada không có hiệu quả tức thì và khả năng phòng ngừa nhiễm HIV ở những người dùng thuốc không thường xuyên là không cao.
Truvada - thuốc được đưa ra thị trường từ năm 2004 và lần đầu tiên được công nhận có khả năng phòng ngừa lây nhiễm HIV vào năm 2010 nhưng FDA chỉ cho phép sử dụng hạn chế ở những người dương tính với HIV - đang tạo ra làn sóng tranh cãi ở Mỹ khi FDA chuẩn bị ra quyết định cuối cùng.
Dù sao, nếu Truvada được phép lưu hành rộng rãi thì điều này được coi là bước đột phá mới trong cuộc chiến chống HIV/AIDS trên thế giới

  D.A. (tổng hợp)http://antg.cand.com.vn