Nhu cầu hàng ngày về vitamin B6 cho trẻ em là 0,3 - 2 mg, người lớn khoảng 1,6 - 2mg và người mang thai hoặc cho con bú là 2,1 - 2,2mg. Hiếm gặp tình trạng thiếu hụt vitamin B6 ở người, nhưng có thể xảy ra trong trường hợp rối loạn hấp thu, rối loạn chuyển hóa bẩm sinh hoặc rối loạn do thuốc gây nên.
Với người bệnh điều trị bằng thuốc chống lao isoniazid hoặc phụ nữ uống thuốc tránh thai (vitamin B6 có thể làm nhẹ bớt trầm cảm ở phụ nữ uống thuốc tránh thai, và thuốc tránh thai uống có thể làm tăng nhu cầu về pyridoxin), nhu cầu vitamin B6 hàng ngày nhiều hơn bình thường.
Khi bị thiếu hụt vitamin B6 (pyridoxin) có thể dẫn đến thiếu máu nguyên bào sắt, viêm dây thần kinh ngoại vi, viêm da tăng bã nhờn và khô nứt môi... Vì vậy, trong trường hợp như do dinh dưỡng không cung cấp đủ, nhu cầu cơ thể tăng (phụ nữ mang thai, cho con bú...), do bệnh tật như nghiện rượu, bỏng, suy tim sung huyết, sốt kéo dài, cắt bỏ dạ dày, lọc máu, cường tuyến giáp, nhiễm khuẩn, bệnh đường ruột như tiêu chảy, viêm ruột, kém hấp thu liên quan đến bệnh về gan - mật... cần thiết phải bổ sung vitamin B6.
Trong phần lớn các trường hợp ít gặp thiếu đơn độc một vitamin nhóm B mà thường bị thiếu nhiều loại vitamin, vì vậy, nên bổ sung vitamin dưới dạng hỗn hợp có hiệu quả hơn dùng đơn lẻ. Tốt nhất vẫn là cải thiện chế độ ăn. Nhiều thầy thuốc vẫn khuyên dùng thêm hỗn hợp các vitamin và muối khoáng, nhất là với người mang thai kém ăn hoặc có nguy cơ thiếu hụt cao (mang đa thai, nghiện hút thuốc lá, rượu, ma túy). Tuy nhiên nếu dùng với lượng quá thừa hỗn hợp các vitamin và muối khoáng có thể có hại cho mẹ và thai nhi, cần phải tránh.
Cấu trúc hóa học của vitamin B6.
|
Ngoài ra, vitamin B6 còn được dùng để điều trị nhiễm độc thuốc chống lao isoniazid. Một số trẻ sơ sinh biểu hiện hội chứng lệ thuộc vitamin B6 (có tính di truyền) với các dấu hiệu như quấy khóc nhiều và có cơn run giật kiểu động kinh, cần dùng vitamin B6 trong tuần đầu sau đẻ để phòng thiếu máu và chậm phát triển ở trẻ. Liều lượng và đường dùng tuỳ từng trường hợp cụ thể bác sĩ sẽ có chỉ định phù hợp.
Tuy nhiên, khi phải dùng thuốc với liều 200mg/ngày, trong thời gian dài (từ 1 - 2 tháng trở lên) cần lưu ý với độc tính thần kinh của thuốc như bệnh thần kinh ngoại vi nặng (với biểu hiện tiến triển từ dáng đi không vững và tê cóng bàn chân đến tê cóng và vụng về bàn tay. Tình trạng này có thể hồi phục khi ngừng thuốc, mặc dù vẫn còn để lại ít nhiều di chứng), và bệnh thần kinh cảm giác nặng, có thể gây hội chứng lệ thuộc vào vitamin B6. Đối với người mang thai, liều bổ sung theo nhu cầu hàng ngày không gây hại cho thai nhi, nhưng với liều cao có thể gây hội chứng lệ thuộc thuốc ở trẻ sơ sinh.
Dược sĩ Hoàng Thu Thủy