Dứơi ánh sáng của những chính sách đổi mới của Đảng và Nhà nước hiện nay, công tác dược liệu nước ta đang ở trong giai đoạn chuyển đổi từ sản xuất nhỏ manh mún, khó kiểm soát sang việc xây dựng những mô hình sản xuất mới gắn liền bảo tồn với khai thác tài nguyên cây thuốc nước ta....
Thời gian qua, do tính chất phức tạp của công tác dược liệu và trong bối cảnh một tổ chức mới đựơc hình thành, lại thiếu sự hỗ trợ nên hoạt động chủ yếu của Hội là nâng cao nhận thức về vai trò dược liệu trong phòng chữa bệnh thông qua hoạt động của Tạp chí Cây Thuốc Quý (CTQ) - Cơ quan ngôn luận của Hội. Đồng thời, HDLVN đã mạnh dạn triển khai một số hoạt động mang tính thử nghiệm như tổ chức các Chi hội trực thuộc TW Hội, thành lập Hội Dược liệu một số tỉnh.., tham gia các Tổ chức nghề nghiệp quốc tế như IADSA (Liên minh Thực phẩm chức năng toàn cầu gồm 55 nước), AAHSA (Liên minh Công nghiệp Thực phẩm chức năng ASEAN) và các hoạt động phối hợp với SIPPO, UNCTAD…Viện NC ứng dụng cây, con làm thuốc (IAM) đã dành nhiều năm đầu tư cho nghiên cứu Đề án Dòng sản phẩm HERBA-V nhằm tìm giải pháp khả thi chuyển đổi nền sản xuất manh mún sang mô hình sản xuất mới theo hướng đáp ứng yêu cầu GACP và các quy định quản lý chất lượng dược liệu. Những thử nghiệm đó tuy nhỏ nhưng là những kinh nghiệm cần thiết trong phát triển tổ chức Hội thời gian tới
Trước hết“ HDLVN (VIMAMES) là tổ chức xã hội, nghề nghiệp tự nguyện của những công dân, tổ chức Việt Nam làm việc trong các lĩnh vực bảo vệ và phát triển cây con, khóang vật dùng làm thuốc, làm thức ăn phòng, chữa bệnh, phục hồi sức khoẻ, làm mỹ phẩm, hương vị (sau đây gọi chung là dược liệu) (Trích Đ.2- Điều lệ Hội).
Tiêu chuẩn Hội viên HDLVN được quy định là “công dân Việt Nam là các dược sỹ, bác sỹ, lương y và những người đang làm các công việc thuộc các lĩnh vực liên quan đến đến sự nghiệp phát triển dược liệu, tán thành Điều lệ HDLVN, tự nguyện làm đơn xin gia nhập HDLVN và được xét kết nạp vào HDLVN sau khi được Ban Thường vụ thông qua” (Điều 7-Điều lệ HDLVN) Điều này đã là một lợi thế của HDLVN trong việc phát triển vùng trồng dược liệu theo mô hình Bốn Nhà khi chính Nhà nông cũng là thành viên của HDLVN.
Tổ chức HDLVN đã quy định tại Điều 10 Tổ chức và hoạt động của HDLVN theo nguyên tắc tự nguyện, tự quản va tự lo liệu về kinh phí. Tổ chức của Hội bao gồm:…Các Phân hội chuyên ngành (SXKD, nuôi trồng. Dược liệu biển…) và các Chi hội trực thuộc TW Hội…”. Đề án Dòng sản phẩm HERBA-V đã coi việc phát triển tổ chức cơ sở Hội, nhất là tại những vùng trọng điểm là một giải pháp cơ bản. Thực tế thời gian qua cho thấy việc hình thành các Chi hội trực thuộc TW Hội cho phép tập họp nhanh những cá nhân tâm huyết với công tác dược liệu. Do vậy, vừa qua, để phát triển vùng dược liệu các tỉnh phía Nam, Ban Thường vụ HDLVN đã có công văn 28-2009/HDL.VP ngày 4/6/2009 phân công DS Huỳnh Trung Chánh, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty CP Domesco, Ủy viên Thường vụ HDLVN trực tiếp chỉ đạo và theo dõi việc triển khai phát triển các Chi hội HDLVN trực thuộc TW HDLVN tại khu vực phía Nam. Như vậy, những người nông dân tham gia thu hái, trồng trọt dược liệu lại là Hội viên Hội DLVN và sự phối hợp Hội Nông dân và Hội DLVN tại cơ sở sẽ đảm bảo thực hiện được những chính sách ưu đãi của nhà nước trong lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp và dược liệu.
Đối với Nhà khoa học, bên cạnh việc tăng cường liên kết các Nhà khoa học các ngành có liên quan tại các Trường Viện ở trung ương thì vai trò của những cán bộ chuyên môn tại địa phương cũng rất quan trọng. Trong những hoạt động gần đây tại các vùng trồng, Viện IAM đang tiến tới việc hình thành một mạng lưới cán bộ nhiệt tâm và có kinh nghiệm thực tế tham gia phát triển dược liệu tại địa bàn. Tấm gương anh Hai Lúa sẽ không chỉ với nông nghiệp mà cả đối với dược liệu.
Việc chuyển đổi hiện nay đang là thử thách đối với các Doanh nghiệp. Trong tình hình hiện nay, Doanh nghiệp cần có lòng tin vào cái mới, xác định đúng vai trò và trách nhiệm của mình trong việc phát triển Doanh nghiệp mình và sự nghiệp chung của Ngành, dám làm.
Thực hiện Điều 6 của Điều lệ HDLVN (Mục 9) quy định quyền hạn của HDLVN: “Từng bước phát triển Hội viên cho phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ và khả năng lãnh đạo của Hội”, trong bước phát triển mới của Ngành Dựơc liệu, TW HDLVN mong muốn tổ chức HDLVN sẽ được phát triển và tham gia tích cực trong việc phát triển công tác Dược liệu tại các địa phương.